Editoryal - “Kababaihan, Kalalakihan – Noon at Ngayon” – sinulat ni Traci Sonoy

NAGBABAGO ANG MUNDO, lumilipas ang panahon, at ilang mga bagay na nagmula sa sinalumang panahon ay bibihira nalang makita ngayon. Ang noon ay ibang-iba na sa ngayon, at isang halimbawa kung saan ito ay makikita ay ang pagkakaiba ng mga lalaki at babae mula sa mga panahon ng koloniyalismo sa mga lalaki at babae naririto sa kasulukuyang panahon.

Kung noon ang mga kasuotan ng mga Pilipino ay binubuo ng mga Barong Tagalog para sa mga lalaki at Baro at Saya naman para sa mga babae, ngayon ang mga nakikitang sinusuot ng ating mga kababayan ay binubuo ng mga pantalon, T-shirt, palda, blouse at maraming iba pa. Kung tutuusin, dinadamit na din ng mga lalaki ang mga kasuotang pambabae sa kasalukuyang panahon.

Kung noon ang mga babae ay nararapat lamang mag-silbe sa mga tahanan, ngayon may kakayahan na silang gawin kung anuman ang gugustuhin nilang gawin sa buhay, maski sila ay maging doktor, mangangalakal, piloto, siyentipiko at maraming iba pa, wala ng mga limitasyons ang mga babae, kasing-tapang na din nila ang mga lalaki. Lahat ay pantay-pantay.

Kung noon ang mga lalaki ay nag-haharana, nagsusulat ng mga liham, naninilbihan sa mga magulang ng kaniyang liniligawan at tuluyang naghihirap para lang marinig ang matamis na oo ng kanilang mga minamahal, ngayon lahat ito ay nawala at pinalitan ng mga ensayo na mas madali at mabilis. Ang dating panahon ng paghihintay bago magkaraon ng relasyon na humigit sa isang taon o higit pa ay ngayon naging isang buwan, isang linggo o kahit kaunting oras na lamang. Wala na ang tradisyonal na pagliligaw, dahil sa teknolohiya, ibang-iba na ngayon. 

Minsan nga, ang babae na mismo ang nangliligaw.

Kung noon ang mga babae ay tinaguriang pihikan, masakitin, mahina, ngayon sila ay matapang, makapangyarihan—mga tao na karapat-dapat purihin. Sila ay nagiging presidente, senador, lider, at katulad ng mga lalaki, sila ay binibigyan ng mataas na pagsasaalang-alang.

Kung noon walang tiwala ang mga lalaki sa mga babae at naniniwala na mas may halaga sila kumpara sa kanila, ngayon wala na ang ganitong klaseng kaisipan. Ginagalang na nila ang mga babae at nagtitiwala sa kanilang mga kakayahan. Natanggap na nila na kaya ding gawin ng mga babae ang mga ginagawa ng mga lalaki.

Kung noon ang lalaki ay ang matatag at ang babae ay ang mahina, ngayon silang dalawa ay magkaparehas, pantay-pantay, parehong may kahalagaan sa ating mundo.